Bài 6: Phần 3 và 4: Làm sạch vật liệu lọc - Tấm lắng lamen Lamela
Làm sạch bộ lọc
Rửa ngược
Bộ lọc cát nhanh, bộ lọc áp lực và bộ lọc đất mùn tất cả đều có thể được rửa ngược. Trong rửa ngược, dòng chảy của nước qua bộ lọc được đảo ngược lại và làm sạch các hạt cặn bị mắc kẹt trong bộ lọc.
Ba yếu tố có thể được sử dụng để đánh giá khi một bộ lọc cần phải rửa ngược. Một số nhà máy sử dụng độ dài của thời gian lọc, tùy vào chất lượng nước mà lập trình rửa ngược sau mỗi 72 giờ hoặc có thể căn cứ vào các tiêu chí hoạt động khác của bộ lọc. Một số nhà máy thì theo dõi độ đục của nước và tổn thất trong các bộ lọc để xác định lúc nào cần làm sạch bộ lọc.
Đầu đo tổn thất để đo sự mất áp lực (còn gọi là đầu) trong lúc nước chảy qua bộ lọc. Khi nước chảy qua một bộ lọc bị tắc, ma sát làm cho nước mất năng lượng, đến lúc nước đến bộ lọc có áp lực thấp hơn so với áp lực nước đi vào bộ lọc, tổn thất sẽ bắt đầu được hiển thị trên đầu đo tổn thất. Khi hiện tượng tổn thất trong các bộ lọc đạt được từ sáu đến mười giờ thì bộ lọc nên được rửa ngược.
Quá trình thực hiện rửa ngược
Để rửa ngược một bộ lọc, van nước vào được đóng lại và van xã cặn được mở ra. Một máy bơm rửa ngược hoặc tháp áp lực đẩy ngược nước đã được xử lý từ hệ thống lưu trữ chảy qua sàn lọc. Nước rửa ngược này sẽ khuấy các hạt bẩn từ lớp vật liệu lọc lên, chảy qua máng rửa thoát ra ngoài. Tại đây, các bùn bẩn được tái chế tại nhà máy hoặc có thể được lắng tại một bể chứa, ao, hoặc lưu vực nào đó.
Rửa ngược nên bắt đầu từ từ. Nếu bắt đầu quá nhanh, nước rửa ngược có thể làm hỏng hệ thống thu nước sạch, làm xáo trộn sỏi cát và các vật liệu lọc do tốc độ quá mạnh của nước. Áp lực rửa ngược quá nhanh cũng sẽ đẩy không khí trong các bộ lọc ra, tiếp tục làm tổn hại đến bộ lọc.
Sau một khởi đầu chậm chạp, tốc độ rửa ngược cần được đẩy mạnh để đạt khoảng 10 đến 25 gpm/ft.2. Nước rửa ngược phải có đủ tốc độ và lưu lượng để khuấy động cát và mang đi các cặn bẩn bám trên vật liệu ra ngoài.
Rửa ngược thường mất khoảng 10 phút, tuy nhiên thời gian này có thay đổi tùy thuộc vào độ dài của thời gian lọc và khối lượng vật liệu được loại bỏ. Bộ lọc nên được rửa ngược cho đến khi nước rửa ngược thoát ra ngoài cho thấy tương đối sạch sẽ.
Rửa bề mặt lớp vật liệu lọc
Cùng thời điểm rửa ngược đang xảy ra, bề mặt của bộ lọc phải được sục lên thêm bằng cách sử dụng máy khuấy bề mặt. Máy khuấy bề mặt sẽ phun nước lên lớp cát ở phía trên của bộ lọc để phá vỡ lớp bùn bám trên bề mặt lớp cát.
Vật liệu lọc
Giới thiệu
Các vật liệu lọc là một phần của bộ lọc và chúng thực sự cần thiết để loại bỏ các hạt trong nước trong quá trình xử lý. Vật liệu lọc phổ biến nhất là cát, tuy nhiên cũng có các loại vật liệu khác có thể được sử dụng nhưng thường kết hợp với cát. Sỏi ở dưới cùng của bộ lọc không phải là một phần của vật liệu lọc, chúng chỉ đơn thuần là một lớp hỗ trợ, là lớp ngăn giữa các hệ thống thu nước lọc và vật liệu lọc, và điều tiết dòng chảy của nước trong quá trình lọc và rửa ngược.
Cát được sử dụng trong các bộ lọc cát nhanh là cát thô lớn hơn so với cát được sử dụng trong các bộ lọc cát chậm. Cát lớn này có khe hỡ lớn hơn và chúng khó bám vào các hạt bẩn trôi ra khỏi bộ lọc khiu rửa ngược. Cát thô cũng rẻ hơn và sẵn có hơn so với cát mịn được sử dụng trong lọc cát chậm.
Bộ lọc kép và đa vật liệu lọc
Trong nhiều trường hợp, nhiều loại vật liệu được xếp thành nhiều lớp trong bộ lọc. Thông thường, các lớp (bắt đầu từ dưới cùng của các bộ lọc và tiến trở lên) là cát và than hoặc cát thạnh anh, cát và than antraxit. Hình ảnh dưới đây cho thấy một mặt cắt của một bộ lọc vật liệu kép.
Các vật liệu trong một bộ lọc kép hoặc bộ lọc đa vật liệu được sắp xếp sao cho nước di chuyển qua vật liệu lọc có khe hỡ lớn rồi nhỏ dần dần. Các hạt lớn nhất được lọc bởi than, sau đó cát và cát thạch anh sẽ lọc phần còn lại của hạt vật chất thông qua sự kết hợp của độ bám dính và lọc. Khi các hạt trong nước được lọc ra ở độ sâu khác nhau trong một bộ lọc kép hoặc đa vật liệu, đồng nghĩa với các bộ lọc sẽ không bị tắc nghẽn một cách nhanh chóng so với cách tất cả các hạt đều bị kẹt tại lớp vật liệu lọc trên cùng.
Các vật liệu trong một bộ lọc kép hoặc đa vật liệu phải có mật độ khác nhau sao cho chúng sẽ trở lại theo lớp lang đã sắp xếp ban đầu một cách chính xác sau khi rửa ngược. Than antraxit là rất nhẹ (mật độ thấp) và chúng lắng chậm nhất, vì vậy nên đặt chúng là lớp trên cùng của bộ lọc. Cát thạch anh là một cát rất dày và nặng sẽ lắng một cách nhanh chóng nên để dưới cùng của bộ lọc.
Phần 4: Hiệu quả
Hiệu quả của bộ lọc
Giám sát
Hiệu quả lọc có thể được đo bằng nhiều cách khác nhau. Độ đục nước đầu ra cần được theo dõi liên tục, chúng cung cấp cho một chỉ số về tính hiệu quả của quá trình lọc. Máy đếm hạt cặn có thể được sử dụng để đếm số lượng các hạt trong nước đầu ra để xác định hiệu quả các bộ lọc trong việc loại bỏ các vi sinh vật.
Chiều dài của thời gian vận hành giữa các lần rửa ngược cũng có thể được sử dụng như một biện pháp để đánh giá hiệu quả của bộ lọc. Thời gian vận hành bộ lọc phụ thuộc phần lớn vào chất lượng nước đầu vào đi qua bộ lọc, vì nước sạch hơn sẽ có ít vật liệu được lọc ra và ít làm tắc nghẽn các bộ lọc. Chất lượng nước đầu vào thường phản ánh kỹ năng và kiến thức của nhà điều hành trong việc tối ưu hóa hiệu quả của đông tụ/kết bông và lắng trầm tích. Tính năng vật lý của nhà máy cũng có thể có ảnh hưởng đáng kể thời gian vận hành.
Các nhà điều hành nên kiểm tra dòng vào và độ đục dòng nước ra, màu của của dòng ra và cả độ tổn thất. Những yếu tố này, cũng như thời gian vận hành bộ lọc nên được ghi chép lại vào sổ nhật ký vận hành nhà máy.
Các yếu tố ảnh hưởng tới hiệu quả của bộ lọc
Hiệu quả của một bộ lọc bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. Ở một mức độ lớn, hiệu quả của bộ lọc được xác định bởi các đặc tính của nước đang được xử lý và hiệu quả của giai đoạn trước đó trong quá trình xử lý.
Các đặc tính hóa học của nước đầu vào có thể ảnh hưởng đến cả đông tụ/kết bông và quá trình lọc. Ngoài ra, các đặc tính của các hạt trong nước là đặc biệt quan trọng đối với quá trình lọc. Đặc điểm kích thước, hình dạng và tính hóa học của hạt sẽ ảnh hưởng đến cả quá trình lọc. Ví dụ, kết bông quá lớn sẽ làm tắc nghẽn các bộ lọc một cách nhanh chóng và đòi hỏi phải thường xuyên rửa ngược, hoặc các bông kết tủa này có thể phá vỡ và vượt qua các bộ lọc làm giảm chất lượng nước.
Mức độ và loại của các quá trình xử lý trước quá trình lọc xãy ra sẽ ảnh rất nhiều đến bộ lọc. Lọc thông thường, lọc trực tiếp và lọc trong dòng sẽ có mức độ hiệu quả khác nhau.
Cuối cùng, các loại bộ lọc và hoạt động của bộ lọc sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả lọc. Phần tiếp theo chúng ta sẽ thảo luận về các vấn đề cần lưu ý do hoạt động không đúng của bộ lọc.
Các vấn đề của bộ lọc
Bóng bùn là một khối tròn các vật liệu lọc khác nhau, kích thước đường kính nhỏ bằng hạt đậu đến hai inch hoặc hơn. Hình ảnh trên cho thấy một bong bùn rất lớn. Bóng bùn hình thành trên bề mặt của bộ lọc do vật liệu kết dính gây ra làm dính các hạt trong nước và vật liệu lọc lại với nhau. Nếu bộ lọc không được rửa ngược đúng và rửa sạch bề mặt vật liệu lọc, các bóng bùn sẽ tiếp tục tích lũy và ngày càng phát triển lớn hơn, cuối cùng chúng chìm vào trong môi trường lọc. Bóng bùn trong vật liệu lọc dẫn đến thời gian vận hành bộ lọc rút ngắn và mất khả năng lọc, vì nước sẽ không thể đi qua các bóng bùn và chảy loanh quanh chúng.
Một vấn đề khác liên quan đến các bộ lọc là lớp vật liệu bị gãy và nứt như hình vẽ. Nguyên nhân là do lọc với tốc độ lọc quá mức hoặc do kéo dài thời gian vận hành giữa các lần rửa ngược. Việc gãy nứt này có thể dẫn đến nước chưa qua xử lý đã chảy thẳng qua các bộ lọc, điều này dẫn đến độ đục trong nước đầu ra tăng cao đột ngột. Nước không được xử lý có thể chứa các vi sinh vật như Giardia và thực sự không an toàn để uống.
Tích tụ không khí là việc giải phóng các khí hoà tan trong nước đi vào bộ lọc hoặc hệ thống dàn thu nước lọc. Không khí tích tụ này có thể là do áp suất trong các bộ lọc thấp hoặc do lọc nước lạnh, nước trong mùa bão. Không khí này nằm trong các bộ lọc và ngăn chặn nước đi qua dàn hệ thống thu nước lọc, điều này dẩn đến tổn thất cao bất thường ngay cả khi các bộ lọc đã được rửa ngược. Trong quá trình rửa ngược, không khí trong các bộ lọc có thể làm hỏng các vật liệu lọc trong bộ lọc.
-------------------------------
Tấm lắng lamen - lamela
Bài 7: Khử trùng nước
http://lamela.vn/chi-tiet-tin/xulynuoc/24/bai-7:-tam-lang-lamen---lamella---khu-trung-nuoc.html